مهدویت

جهان در عصر ظهور از دیدگاه یهود

خداوند جهان را به نور خود روشن خواهد کرد[۱] حتی اگر کسی بیمار باشد، ذات الهی به خورشید فرمان خواهد داد تا وی را شفا دهد[۲] از اورشلیم آب روان جاری خواهد ساخت و هر بیماری به واسطه آن شفا خواهد یافت[۳] درختان را وادار میکند تا هر ماه میوه آورند و انسان از آن میوه ها میخورد و شفا مییابد[۴] تمام شهرهای ویران شده را از نو آباد خواهند کرد و در جهان جایی ویرانه یافت نخواهد شد[۵] گرگ‌ با برّه سکونت خواهند داشت، پلنگ با بزغاله، شیر با گاو و گوساله خواهند خوابید. طفل شیرخواره دست خود را بر لانه افعی خواهد گذاشت[۶] مرگ را تا ابد نابود خواهد ساخت و خداوند اشک را از روی هر چهره ای پاک میکند[۷]

منابع: [۱]- اشعیاء، باب۶۰، آیه۱۹ . [۲]- ملاکی، باب۴، آیه۲ . [۳]- حزقیال، باب۴۷، آیه۹ . [۴]- همان، آیه۱۲ . [۵]- همان، باب۱۶، آیه ۵۵ . [۶]- اشعیاء، باب۱۱، آیات ۶تا۸ . [۷]- همان، باب۲۵، آیه۸

دعای یهودیان در نمازشان برای ظهور

آیا میدانستید یهودیان در نمازهای سه گانه ی خود که هر روز صبح، عصر و شب می خوانند (و دارای بیش از ۱۸ بند است) یکی از دعاهایشان مختص سریعتر آمدن ظهور ماشیح است؟ و یک فرد یهودی؛ هم در اصول ایمان و هم در نمازهایش مرتباً با این قضیه اعتقادی درگیر است؟!

آیا ما نسبت به منجی و موعود نهایی - که همه ی پیامبران چشم انتظارش و زمینه ساز حکومتش بودند - چنین هستیم؟!

منجی در ادیان، زواردهی، ص۵۹

موج شور و التهاب انتظار موعود در یهود

… اگر تأخیر نماید

باز منتظرش باش…

در عهد عتیق آمده :

«اگرچه تاخیر نماید، برایش منتظر باش، زیرا که #البته_خواهد_آمد و درنگ نخواهد کرد… بلکه همه ی امت ها را نزد خود جمع می کند و تمامی قوم ها را برای خویشتن فراهم می آورد.»

کتاب حبقوق نبی، ف۲، آ ۳-۵

اوخواهدآمد، مهدی پور، ص۱۲۲

یک بام و دو هوا ؟؟؟ یهودیان را چه شده؟؟

درسته که تعداد کمی از یهودیان بر اثر دلبستگی شدید به امیدهای قدیم، تشکیل دولت صهیونیستی را مخالفِ آرمان های مسیحایی (و ظهور منجی) می دانند اما اکثر یهودیان، دولت صهیونیستی را با جان و دل پذیرفته اند و آن را ره گشای عصر مسیحا می دانند

هم اکنون صهیونیستهای اشغال گر، در انتهای مراسم “سالگرد بنیانگذاری رژیم اسرائیل غاصب” بعد از دمیدن در شیپور عبادت، اینگونه دعا می کنند: «اراده ی خداوند - خدای ما - چنین باد که به لطف او شاهد “سپیده دم آزادی” باشیم و “نفخ صور مسیحا” گوش ما را نوازش دهد.»

از یک طرف، غصب، کشتار و تجاوز…

از طرفی دیگر منجی خواهی…

آشنایی با ادیان بزرگ، توفیقی، ص۱۰۲

تنها راه، احمدی و فرزادفرد، ص۱۰۰

بسیار مهم و جالب توجه…

در عهد جدید وعده ی آمدن شخصی به جز عیسی مسیح نیز مطرح شده! او کیست؟؟ او تسلی دهنده ی دیگری غیر از مسیح است! مسیح از خدا برای امتش درخواست می کند و خدا او را عطا می کند تا همیشه با ایشان باشد. جهان او را نمی بیند و نمی شناسد…

طبق نوشته ی مستر هاکس آمریکایی، در انجیل بیش از ۸۰ بار، نوید به ظهور شخصی داده که ۳۰ مورد آن با حضرت عیسی قابل تطبیق است اما ۵۰ مورد دیگرش مربوط به نجات دهنده ای ست که در آخرالزمان ظهور خواهد کرد؛ حضرت عیسی نیز با او خواهد آمد و او را جلال خواهد داد، از ساعت و روز ظهورش جز خدا کسی اطلاعی ندارد.

الّلهُمَّ عَجِّلْ لِوَلِیّکَ الْفَرَج…

انجیل یوحنا، فصل۱۴، آیه۱۷؛ فصلنامه انتظار، ش۱۵، ص۱۵۵؛ قاموس کتاب مقدس، ص۲۱۹؛ یاد مهدی، خادمی، ص۵۲

 

نظر آلبرت اینشتاین و راسِل…

فیلسوف شهیر انگلیسی برتراند راسل می گوید: «دنیا چشم به راه مصلحی است که همگان را در سایه یک پرچم و یک شعار متحد سازد.»

پروفسور آلبرت اینشتاین متفکر و تئوری پرداز “نظریه نسبیت” اینگونه اظهار نظر می کند: «فرا رسیدن آن روزی که در جای جای جهان، صلح و صفا حکومت کند و همه ی اعضای جامعه ی بشری با یکدیگر دوست و برادر باشند، دیری نخواهد پایید.»

المهدی الموعود و دفع شبهات عنه، ص۶-۷؛ در انتظار ققنوس، ترجمه: علیزاده، ص۴۳

تاکید خدا به ظهور منجی

دارمستتر (Darmesteter) در یکی از کنفرانس هایی که به مناسبت ظهور «مهدی متمهدی» در سودان -فوریه سال ۱۸۸۵ میلادی- برگزار شد گفت:

«آیا می‌دانید محمد(ص) چگونه شریعت خود را بنیان نهاد؟ وقتی او ظهور کرد، در عربستان علاوه بر شرک ملی باستانی، سه دیانت بیگانه موجود بود: آئین یهود، دیانت عیسوی، کیش زردشت… نکته مشترکی که در این سه دیانت یافت می شد، عبارت از اعتقاد به یک وجود فوق الطبیعه بود که بایستی در آخرالزمان ظهور کند و نظم و عدالت رفته را به جهان باز آرد و مقدمه خلود و سعادت دائم انسان را فراهم سازد.»

مهدی در سیزده قرن، ترجمه جهان سوز

درسنامه مهدویت، ج۱، ص۲۲

منجی در هندو

در آیین هندو، موعودِ نجات بخشی به نام «کلکی kalki» در پایان تاریخ، ظهور خواهد کرد.

کلکی یا کلکین (Kalkin - Kalki) سوار بر اسبی سفید و با شمشیر آخته و شهاب گون ظهور می کند تا شرارت و ظلم را از ریشه بر کند و عدالت و فضیلت را برقرار سازد. [اسب سفید، نماد قدرت و فراگیری ست] او بر همهٔ قوای مخالف پیروز می گردد و زمین را از شرّ شاهــان درّنده خو نجات خواهد داد.

منابع:

هفت آسمان، موحدیان، ش۱۲-۱۳

مقالات و بررسی، مقدم، دفتر۷۱، ص۲۹۳

منجی در ادیان، روح الله شاکری، ص۲۱۵

سرانجامِ جهان …

طبق آموزه های هِندو، حرکت جهان در زمان، به «شکل دَوَرانی» ست؛ یعنی آغاز جهان کنونی که ما در آن زندگی می کنیم، نقطه پایان مرحله دیگری از هستی می باشد [بصورت حرکت دایره وار] در پایان هر دور، جهان به پایان می رسد و پیش از آن برای ورود به دورِ جدید آماده می شود.

برخی ادیان قائل به «حرکت خطی» جهان هستند؛ یعنی عالم در نقطه ای آغاز شده و در نقطه ای هم به پایان می رسد؛ مثل انسانی که یکبار زائیده می شود و یکبار می میرد، جهان نیز فقط «یکبار» به پایان می رسد.

بودا و هندو قائل به حرکت دَورانی (یا همان دایره وار) هستند / زرتشت، یهود، مسیحیت و اسلام قائل به حرکت خطی اند.

منجی در ادیان، شاکری، ص۲۱۶

ظهور منجی هندو در آخرین دوره!

دوره_اول: تقوای کامل بین مردمان وجود داشت و هیچ کس از وظیفه اش شانه خالی نمی کرد؛ مردم محتاج کار و تلاش نبوده، میوه های زمین تنها با خواهش به دست می آمد. بدخواهی، تکبر، فریب، ظلم، رنج… نبود، فقط خدا را پرستش می کردند.

دوره دوم: از میزان تقوا یک-چهارم کاسته شد. مردمان این زمان، پیرو حقیقت و راستی بودند و کارهای نیک انجام می دادند. اهل مراسمات مذهبی و نذورات بودند. آنها هیج احتیاجی به ریاضت نداشتند.

دوره سوم: نیمی از تقوا کاسته شد! در مدل انجام مراسمات مذهبی، بسیار با هم متفاوت بودند. در اثر افول نیکی، تنها عده ی کمی پیرو حقیقت باقی ماندند! بیماری ها و بلاها بر آنها حمله ور شد!

دوره چهارم: فقط یک چهارم از تقوا باقی ماند! پیروی از اعمال نیک، شعایر مذهبی و قربانی نمودن ها ترک شد! بلاها، بیماریها، سختی ها، عیوب، گرسنگی، بدبختی و ترس فراگیر شد! افول اخلاقی عموم مردم، آنها را پَست ساخت… که در پایان همین دوره «موعود هندو» ظهور خواهد کرد.

اوپانیشاد، ص۷۷۲-۷۷۴

منجی در ادیان، شاکری، ص۲۱۸

وضعیت عمومی بشر قبل از ظهور«در نگاه هندو»

شاهانِ زمین روحیه ای سرسخت و خویی خشن خواهند داشت، همیشه به دروغ و شرارت معتاد خواهند بود. آنها برای زنان و کودکان مرگ را به ارمغان می آورند، اموال دیگران را تصرّف میکنند درحالیکه قدرت و اراده محدود دارند… رحم و مُروّتِ کمی از خود نشان میدهند‌…هَوی؛ تنها پیوند زننده بین جنسها و دروغ؛ تنها وسیله رسیدن به موقعیت خواهد بود. زنان تنها برای ارضای تمایلات جنسی خواسته خواهند شد (توماس، ۲۰)

مردان را همسرانشان هدایت میکنند؛ زنان بی حیا شده اند، گستاخ و شهوت ران هستند… بازرگانان پرفریب معاملات را اداره می کنند. شاهان، ستمگر و خونریز میشوند… در آن دوران، خردمندان برای ظهور منجی دست به دعا برمیدارند… توماس، ۵

(البته باید توجه داشت، منظور شرایط عمومی کل بشر است، نه همهٔ مردم)

منجی در ادیان، زواردهی، ص۲۲۳

بشارت ظهور منجی در منابع هندو

۱-کتاب اوپانیشاد(از کتب معتبرهندوها)

او در انقضای کلی، یا عصر آهن، سوار بر اسبی سفید، در حالیکه شمشیر برهنه ی درخشانی به صورت ستاره ی دنباله دار در دست دارد، ظاهر می شود و شریران را تماما هلاک می سازد…

۲-کتاب باسک(از کتب آسمانی هندوها)

دور دنیا تمام می شود، بعد پادشاه عادلی در آخرالزمان، که پیشوای ملائکه و پریان و آدمیان باشد و حق و راست با او باشد و آنچه در دریا و زمین ها و کوه ها پنهان باشد، همه را به دست آورد و از آسمانها و زمین و آنچه باشد، خبر دهد…

اوپانیشاد، دارا شکوه، ۶۳۷/۲

بشارت عهدین، صادقی، ص۲۴۶

منجی در ادیان، شاکری، ص۲۲۵

آیا میدانستید نام حضرت علی و امام مهدی در کتاب هندوها آمده؟!

در “کتاب پاتیکل” از آخرالزمان نوشته:

چون مدت روز تمام شود، دنیای کهنه، نو شود و صاحب ملک تازه، پیدا شود از فرزندان و پیشوای بزرگ جهان که یکی «ناموس آخرالزمان» و دیگری «صدیق اکبر» یعنی وصی بزرگتر وی که «پشن» نام دارد و نام آن صاحب ملک تازه «راهنما» است، به حق پادشاه می شود و خلیفه «رام» باشد و حکم براند، او را معجزه بسیار باشد… دولت او بسیار کشیده شود و عمر او از فرزندان «ناموس اکبر» زیاده باشد و آخر دنیا به او تمام شود.

 منظور از «ناموس آخرالزمان»، ناموس اعظم الهی، حضرت محمد است

«پشن» نام هندی حضرت علی است

«راهنما» نام مقدّس حضرت مهدیست

«رام» در لغت سانسکریت، اسم خداوند است.

منجی در ادیان، شاکری، ص۲۲۶

 

 

منجی در ادیان غیر ابراهیمی

ادیانی که بعد از حضرت ابراهیم توسط پیامبران الهی برای بشر، آورده شده را “ادیان ابراهیمی” می گویند؛ یهود، مسیحیت و اسلام، ابراهیمی اند و خصوصیت بزرگ این ادیان، اشتراک شان در توحید، معاد و نبوت است برای همین به آنها «ادیان توحیدی» هم می گویند.

ادیان قبل از حضرت ابراهیم را “غیر ابراهیمی” می نامند؛ مانند: زرتشت، هندو، بودا… که اعتقاد به منجی و موعود نهایی، در آئین ها، فرهنگ ها و ادیان غیرابراهیمی هم بوده. ردّ پای آن را میتوان در کشورهای آسیای شرقی و جنوب شرقی (همچون هند، چین، ژاپن، تایلند و ویتنام) مورد بررسی قرار داد.

منجی در ادیان، زواردهی، ص۱۷۸

منجی در زرتشت

به نظر میرسه اندیشه موعود گرایی زرتشت، سابقه ی بیشتری نسبت به سایر ادیان داشته باشه؛ بخصوص کسانی که تاریخ تولد این پیامبر را ۶۰۰۰ یا ۱۱۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح می دانند. البته قول صحیح در تولد زرتشت - بر اساس مُستنداتی - حدود ۶۶۰ سال قبل از میلاد مسیح بوده است. ۱

رسیدن به پیروزی نهایی، دست یابی به جهانی که در آن مُرادهای آدمی برآورده شود، چیرگی بر تمام بدیها و نیروهای اهریمنی، اوصاف منجی یا نجات دهندگان و … به تفصیل در متون زرتشتی وجود دارد. لازم است بدانیم در متون زرتشتی، اصطلاحاتی وجود دارد که “درطول تاریخ، بار معنایی آنها تغییر یافته” در واقع تفسیرها و برداشتهای گوناگونی در این متون راه یافت! ۲

۱.ادیان بزرگ، توفیقی، ص۵۷؛ ۲.منجی در ادیان، زواردهی، ص۱۸۲

منجی در زرتشت (سوشیانت)

«سوشیانس» به معنی سود و سودمند است. در اَوستا «سئوشیانت» “saoshyant” آمده. شوشیانت، سوشیانس، سوشانس، سوسیوس و سیوسوش هم آورده شده.

از کتب مذهبی زرتشت همچون «یَشت ها»، «بَندَهِش»، «دینکِــرت»، «زَند و هومن یــسن»، «جاماسب‌نامه» و غیره… می توان مفهوم سوشیانت یا سوشیانس را فهمید. مثلا درکتاب «جاماسب‌نامه» به وقایع آخرالزمان می پردازد.

رساله سوشیانس، پورداود، ص۸

منجی در ادیان، زواردهی، ص۱۸۶

ظهور سوشیانت

آخرین نجات بخشی که به زمین می آید… سوشیانت همانند خورشید نورانی ست… با ظهورش دین کمال می پذیرد و استوار می ماند… به هر طرف می نگرد چاره درد را می یابد.

دوران او فقط ۵۷ سال است. «کیخسرو» - که صاحب کارها و افتخاراتی ست - دین را می ستاید و در طول مدت این ۵۷ سال (دوران سوشیانت) فروانروای هفت کشور خواهد بود. سوشیانت گناهکاران را کیفر می دهد.

دوره ی او، دوره ی کمال و رشد موجودات است، همهٔ زشتی و دروغ دیود آفریده از میان می روند. دیگر خبری از بیماری، مرگ، پیری، آزار، ظلم، بدعت و … نخواهد بود.

منجی در ادیان/ زواردهی/ ص۲۰۱

پس از ظهور از نگاه زرتشت

خشکسالی، فقر و بدبختی از میان خواهد رفت. رودخانه ها پر آب، زمین حاصلخیز، درختان پربار، گیاهان سبز و شاداب خواهند شد و گرسنه ای وجود نخواهد داشت…

نجات بشر و مبارزه با دروغ و بدی، آینده ای بدون شرک و بِدعَت، زندگی به دور از نژاد پرستی یا قومیت پرستی که فقط بر اساس انسانیت…

منجی در ادیان، زواردهی، ص۲۰۳-۲۰۵

گزیده ذات اسپرم، فصل۳۵، بند۲

اعتقاد به منجی در بودا

حدود قرن اول میلادی، آئین بودا به «چین» رسید و از آن زمان هم توجه زیادی به “میتریه” شد. همچنین گروه هایی از منتظران در «کُره» پیدا شدند که میتریه را بعنوان یک عنصر مهم می دانستند. «ژاپنی ها» هم این ایده را از کُره گرفتند و میتریه را “آورنده زندگی طولانی و نیک بختی” می دانند، چنانکه بعضی گروه ها در ژاپن منتظر ظهور او هستند.

نکته جالب اینکه «پیروان بودا» در همه مناطق اصلی بودایی نشین (در آسیا)، معتقدند میتریه در منطقهٔ خودشان متولد می شود؛ در واقع هر کسی او را از خود می داند، نه از بیگانه.

شجاعی، هفت آسمان، ش۲۱، ص۲۲۱

منجی در ادیان، شاکری، ص۲۳۱

میتریه؛ منجی بودا

«میتریه» به معنای مهربانی و دوست داشتنی است. او در «نماد نگاری بودایی» به هیبت “مردی در وضعیت نشسته ی آماده ی برخواستن” نمایش داده میشود تا نمادی باشد از آمادگی برای قیام.

هرجا که بودایی بوده، میتریه هم بعنوان شخصیتی مهم در اندیشه آنها مطرح بوده. اندیشه ای که هنوز در میان بودائیان ادامه دارد. ضمنا شاهدی بر عنایتِ ویژه ی او به قوم خاصی نداریم، بنابراین شاید بشود رسالت او را «جهان شمول» دانست.

آئین بودا، ترجمه ع-پاشایی، ص۱۲۱

منجی در ادیان، ص۲۳۲-۲۳۸

جهان و ظهور میتریه

در این جهان؛ ساکنان بی شمار زمین، هیچ جنایتی نمی کنند، عمل بدی از ایشان سر نمی زند و از خوبی کردن مسرورند.

مردم بدون ضعف و نقیصه خواهند بود. آنان قوی و بزرگ هستند، در حالیکه بیماری بسیار کمی در میان آنها وجود خواهد داشت… آنها بدون هیچ زحمتی برنج را برای خود فراهم می آورند و در این جهان است که میتریه دَهرَم (دین حقیقی) را اعلام خواهد کرد.

در: partin. H.B. paradise. Op voll. 11.، cit

منجی در ادیان، شاکری، ص۲۴۰

منجی در هندو

در آیین هندو، موعودِ نجات بخشی به نام «کلکی kalki» در پایان تاریخ، ظهور خواهد کرد.

کلکی یا کلکین (Kalkin - Kalki) سوار بر اسبی سفید و با شمشیر آخته و شهاب گون ظهور می کند تا شرارت و ظلم را از ریشه بر کند و عدالت و فضیلت را برقرار سازد. [اسب سفید، نماد قدرت و فراگیری ست] او بر همهٔ قوای مخالف پیروز می گردد و زمین را از شرّ شاهــان درّنده خو نجات خواهد داد.

منابع:

هفت آسمان، موحدیان، ش۱۲-۱۳

مقالات و بررسی، مقدم، دفتر۷۱، ص۲۹۳

منجی در ادیان، روح الله شاکری، ص۲۱۵

منجی خواهی در دیگر ادیان

غیر از (زرتشت، هندو، بودا) و غیر از (یهود، مسیحیت، اسلام) ادیان دیگری هم هستند که به “موعود” نظر دارند؛ ادیانی همچون «کنفوسیوس، دائو، مانی و… »

مثلا در چین «دین کنفوسیوس» در کنار «دائو» دیده میشه. یا مانویان معتقد به «مانی» هستند که او خود را فارقلیط می داند (فارقلیط یعنی همانی که مسیح، مژده ی آمدنش را داده بود)

منجی در ادیان، ص۲۴۴و۲۴۶

منجی خواهی در بین سرخ پوستان

در میان قبائل سرخ پوست آمریکایی… این عقیده شایع است که روزی (منجی) سرخ پوستان ظهور میکند و آنها را به بهشت زمین رهنمون خواهد شد… تنها تا پیش از سال ۱۸۹۰ میلادی (حدود ۱۲۰ سال پیش) بالغ بر بیست نوع از این نهضتها در تاریخ آمریکا ضبط شده است.

کتاب حکومت جهانی مهدی، اثر آیت الله مکارم، ص۵۹

او “قطعاً” خواهد آمد…

اگر تاکنون، پیامهای منجی در ادیان را دنبال نموده باشید، قطعا دریافته اید که:

در همه ی این ادیان از زرتشت، هندو، بودا، کنفوسیوس، دائو، ادیان سرخ پوستی، آفریقایی و … “مفهوم موعود” مطرح شده است، که هرکدام ویژگیهای خاص خود را دارند، ولی همه ی آنها درصدد پاسخ به یک میل درونی انسانها هستند و آن «تحقق بخشیدنِ میل به نجات» است. در آموزه های یهود، مسیحیت و اسلام هم، همین مساله مطرح می باشد؛ که «منجی قطعا خواهد آمد»…

 

 

توجه: “منجی باوری” چنین اثری دارد.

مهدى‏ شناسى (ويژگى‏ هاى حضرت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف)در منابع مختلف

الف) مادر امام مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف‏

1. بانوى نور، مريم بصيرى، قم، بوستان كتاب، چاپ اول، 1377، 86 صفحه رقعى.

2. نرگس همدم خورشيد، محمد باقر پورامينى، قم، نور السجاد، چاپ اول، 1378، 108 صفحه رقعى.

3. فصلنامه انتظار، شماره 2، مقاله «حديث‏ شناسى مهدويت»، نجم الدين طبسى، ص 275- 260.

ب) امامت كودكى‏

1. موعودشناسى و پاسخ به شبهات، على اصغر رضوانى، ص 250- 231، قم، مسجد مقدس جمكران‏

ج) خصوصيات ظاهرى‏

1. فصلنامه انتظار، شماره 5، مقاله «جمال يار»، جواد جعفرى، ص 194- 151.

د) پنهان‏ زيستى‏

1. تلاش‏گر پنهان، محمد رضا فؤاديان، قم، سبط النبى صلّى اللّه عليه و اله و سلّم، 158 صفحه رقعى.

ه) اسماء و القاب‏

1. نام محبوب (بررسى در نام و القاب امام عصر عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف)، سيد حسين حسينى، تهران، آفاق، 159 صفحه رقعى.

2. الشهاب الثاقب در اسماء و القاب امام الغائب، على سليمانى بروجردى، قم، هم‏ميهن، 360 صفحه وزيرى.

3. نجم الثاقب، ميرزا حسين نورى، قم، مسجد مقدس جمكران، ص 138- 115.

و) طول عمر

1. زنده روزگاران (جستارى در دير زيستى امام عصر عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف)، حسين فريدونى، تهران، آفاق، 166 صفحه رقعى.

2. راز طول عمر امام زمان عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف از ديدگاه علم و اديان، على اكبر مهدى‏پور، قم، طاووس بهشت، 109 صفحه رقعى.

3. امكان طول عمر تا بى‏نهايت، برگرفته از قرآن و حديث، محمد مظاهرى، قم، ارغوان دانش، 216 صفحه رقعى.

4. فصل‏نامه انتظار، شماره 6، مقاله «امام مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف و طول عمر»، حسين زينلى، ص 250- 247.

ز) توقيعات‏

1. نشانى از امام غايب عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف، بازنگرى و تحليل توقيعات، محمد مهدى ركنى يزدى، مشهد، آستانه قدس رضوى، 125 صفحه رقعى.

2. فصل‏نامه انتظار، شماره 3، مقاله «نقش و جايگاه توقيعات در عصر غيبت صغرا»، محمد رضا جبارى، ص 165- 140.

ح) غيبت صغرا

1. تاريخ عصر غيبت، نگاهى تحليلى به عصر غيبت امام دوازدهم، سيد مسعود پورسيد آقايى و ديگران، قم، حضور، 459 صفحه وزيرى.

2. پژوهشى در زندگى امام مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف و نگرشى به غيبت صغرا، سيد محمد صدر، ترجمه محمد امامى شيرازى، قم، جهان‏آرا.

3. تاريخ سياسى غيبت امام دوازدهم، جاسم حسين، ترجمه سيد محمد تقى آيت اللهى، تهران، امير كبير، 256 صفحه وزيرى.

ط) غيبت كبرا

1. تاريخ غيبت كبرا، سيد محمد صدر، ترجمه سيد حسن افتخارزاده، تهران، نيك معارف، 688 صفحه وزيرى.

ى) سيره امام مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف‏

1. دولت مهدى، سيرت مهدى، مصطفى دلشاد تهرانى، تهران، دريا، 68 صفحه رقعى.

2. پيداى پنهان (نگاهى كوتاه به حيات، سيرت و آثار حضرت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف)، سيد مسعود پورسيد آقايى، قم، حضور، 72 صفحه، پالتويى.

غيبت و علل آن‏

1. چشم به راه مهدى، مقاله «فلسفه غيبت در منابع كلام شيعى»، غلام‏رضا جلالى نائينى، ص 439- 403.

2. فصل‏نامه انتظار، شماره 7، مقاله «فلسفه غيبت از منظر روايات»، محمد هادى غروى، ترجمه بهروز محمدى، ص 165- 184.

3. فصل‏نامه انتظار، شماره 4، مقاله «دلايل غيبت حضرت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف از ديدگاه روايات»، نجم الدين طبسى، ص 260- 229.

فوايد امام غايب‏

1. نور مهدى، مقاله «نقش امام زمان در جهان هستى»، على اكبر مهدى‏پور، ص 205- 197.

2. فصل‏نامه انتظار، شماره 6، مقاله «غيبتى در حضور»، نيكو ديالمه، ص 262- 251.

انتظار

1. نگاهى دوباره به انتظار، مجيد حيدرى‏نيك، تهران، بنياد فرهنگى حضرت مهدى موعود، 104 صفحه رقعى.

2. انتظار پويا، آصفى، قم، مركز تخصصى مهدويت.

3. انتظار عامل مقاومت و حركت، صافى گلپايگانى، قم، انديشه، 73 صفحه رقعى.

وضعيت شيعه در عصر غيبت‏

1. تاريخ تشيع از پيدايش تا پايان غيبت صغرا، على محرمى، مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى (ره)، 280 صفحه وزيرى.

2. تاريخ عصر غيبت، سيد مسعود پورسيد آقايى و ديگران، قم، حضور، 459 صفحه وزيرى.

مهر و محبت امام مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف‏

1. مهر محبوب، سيد حسين حسينى، تهران، آفاق، 336 صفحه وزيرى.

2. مهر بيكران، نگاهى به رأفت امام زمان عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف، محمد حسن شاه‏آبادى، قم، مسجد مقدس جمكران، 134 صفحه رقعى.

3. ميرمهر، سيد مسعود پورسيد آقايى، قم، حضور، 480 صفحه وزيرى.

 

اماكن منسوب به حضرت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف‏

1. فصل‏نامه انتظار، شماره 5، على اكبر مهدى‏پور، مقاله «اماكن زيارتى منتسب به امام زمان عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف در ايران و جهان»، ص 354- 333؛ شماره 6، ص 354- 328؛ شماره 7، ص 376- 341.

2. مسجد جمكران، ميعادگاه ديدار، محمد جواد بستانى‏راد، قم، فرهنگ مشرق زمين، 104 صفحه رقعى.

3. ميعادگاه عاشقان (مسجد سهله)، سيد عباس موسوى مطلق، قم، مهر خوبان، 160 صفحه رقعى.

4. شهر به شهر، كوبه‏كو، سعيد مقدس، تهران، مكيال، 72 صفحه رقعى.

ملاقات با حضرت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف‏

1. مجله موعود، مقاله «تشرفات بين نفى و اثبات»، هادى دانش‏ور، شماره 1، ص 23- 18؛ شماره 3، ص 50- 44 و شماره 5.

2. روزنه‏اى به خورشيد، ترجمه سيد حسن افتخارزاده، تهران، نيك معارف.

3. تشرف‏يافتگان، پژوهشكده تزكيه اخلاقى امام على عليه السّلام، قم، كريمه، 304 صفحه رقعى.

4. عنايات حضرت مهدى موعود عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف به علما و مراجع تقليد، على كريمى جهرمى، قم، مؤسسه نشر و تبليغ.

فرقه ‏هاى انحرافى مهدويت‏

1. تاريخ جامع بهائيت، بهرام افراسيابى، تهران، مهرفام، 720 صفحه وزيرى.

2. بابى‏گرى و بهايى‏گرى، محمد محمدى اشتهاردى، قم، كتاب آشنا، 207 صفحه رقعى.

3. تحليلى بر تاريخ و عقايد فرقه شيخيه، احمد خدايى، قم، امير العلم، 303 صفحه وزيرى.

4. بهائيان، سيد محمد باقر نجفى، قم، نشر مشعر، 824 صفحه وزيرى.

شرايط و علائم ظهور

1. فصل‏نامه انتظار، شماره 7، مقاله «مقدمات ظهور»، سيد مجتبى فلاح، ص 270- 229.

2. چشم به راه مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف، مقاله «بررسى نشانه‏هاى ظهور»، ص 313- 241.

3. سفيانى از ظهور تا افول، نصرت اللّه آيتى، قم، ثانى عشر (مؤسسه آينده روشن)، 102 صفحه رقعى.

4. نوائب الدهور فى علائم الظهور، سيد حسن ميرجهانى، تهران، كتابخانه صدر، 4 جلد.

حكومت جهانى امام مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف‏

1. تاريخ پس از ظهور، سيد محمد صدر، ترجمه حسن سجادى‏پور، تهران، موعود، 574 صفحه وزيرى.

2. حكومت جهانى مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف، ناصر مكارم شيرازى، قم، هدف، 352 صفحه رقعى.

3. چشم‏اندازى به حكومت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف، نجم الدين طبسى، قم، بوستان كتاب، 224 صفحه وزيرى.

4. حكومت جهانى امام عصر عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف، محمد تقى فلسفى، تهران، بنياد فرهنگى مهدى موعود عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف، 95 صفحه رقعى.

ياران‏

1. جوانان ياوران مهدى، محمد باقر پورامينى، تهران، بنياد فرهنگى حضرت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف، 48 صفحه پالتويى.

2. فصل‏نامه انتظار، شماره 3، مقاله «مهدى ياوران»، نصرت اللّه آيتى، ص 93- 73.

زنان و حكومت امام زمان عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف‏

1. زنان در حكومت امام زمان عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف، محمد جواد طبسى، تهران، بنياد فرهنگى مهدى موعود.

2. فصل‏نامه مشرق موعود، مقاله «شرح حال و ويژگى‏هاى زنان رجعت‏كننده»، جواد جعفرى، قم، مؤسسه آينده روشن.

مهدويت و جهانى شدن‏

1. مهدى ده انقلاب در يك انقلاب، حسن رحيم‏ پور ازغذى، تهران، سروش، 108- 81.

2. سياست و مهدويت، غلام‏رضا بهروزلك، قم، حكمت رويش (مؤسسه آينده روشن)، ص 193- 117.

3. فصل‏نامه انتظار، شماره 6، مقاله «جهانى شدن و حكومت جهانى حضرت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف»، رحيم كارگر، ص 192- 141.

4. فصل‏نامه انتظار، شماره 7، مقاله «جهانى شدن و مقايسه آن با حكومت واحد جهانى حضرت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف»، حبيب اللّه طاهرى، ص 208- 185.

5. موعودشناسى و پاسخ به شبهات، على اصغر رضوانى، ص 47- 41، قم، مسجد مقدس جمكران.

مهدويت‏ ستيزى‏

1. مهدى‏ ستيزان، محمد صابر جعفرى، قم، مركز تخصصى مهدويت، 46 صفحه پالتويى.

2. پيش‏گويى ‏ها و آخرالزمان، 2 جلد، نويسندگان، تهران، موعود.

3. تهاجم يا تفاوت فرهنگى، حسن بلخارى، تهران، حسن افرا، 161 صفحه رقعى.

مهدويت و غرب‏

1. پايان تاريخ: سقوط غرب و آغاز عصر سوم، مسعود رضوى، تهران، شفيعى، 288 صفحه رقعى.

2. آرمگدون، محمود النجيرى، مترجمين قبس زعفرانى، رضا عباس‏پور، تهران، موعود، 154 صفحه رقعى.

آسيب‏شناسى مهدويت‏

1. انديشه مهدويت و آسيب‏ها، محمد صابر جعفرى، قم، مركز تخصصى مهدويت، 89 صفحه پالتويى.

2. فصل‏نامه انتظار، شماره 1، ص 240- 226؛ شماره 2، ص 295- 276 مقاله «آسيب‏شناسى تربيتى مهدويت»، خسرو باقرى.

3. فصل‏نامه انتظار، شماره 11 و 12، مقاله «چشم‏اندازى به برخى از آسيب‏هاى تربيتى مهدويت»، مريم معين الاسلام، ص 248- 217.

پايگاه‏ها و مراكز فعال مهدويت در اينترنت جواد جعفرى‏

1. سايت‏هاى فارسى‏

مؤسسه آينده روشن (پژوهشكده مهدويت)ri .razitni .www

مؤسسه فرهنگى موعودgro .doouom .www

مؤسسه فرهنگى انتظار نورmoc .eejnom .www

بنياد فرهنگى مهدى موعود (مركز تخصصى مهدويت)moc .s -idhaMmami .www

دبيرخانه دائمى اجلاس حضرت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف‏moc .idham salje .www

مسجد مقدس جمكران‏ofni .narakmaj .www

شبكه اطلاع‏رسانى حضرت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف- چندزبانه‏moc .idhamtarzah .www

شبكه جهانى اطلاع‏رسانى امام مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف- چندزبانه‏moc .idham mami .www moc .idhamlamami .WWW

مركز اطلاع‏رسانى امام مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف‏moc .idham mame .www

مركز مجازى مهدويت (به سوى ظهور شبكه دو سيما)moc .vtroohoz .www

شبكه امام مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف‏ten .razatnom .www

يا قائم آل محمد عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف‏moc .meaaq .www

يوسف زهرا عليها السّلام‏moc .fosooy .www

مركز مطالعات و پژوهش‏هاى فرهنگى حوزه علميه (انديشه قم)idham -gp ?php .egap /moc .moqehsidnA

شبكه ابا صالح عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف‏mth .xedni /helasaba /etis /gro .reedahg

لينك به سايت‏هاى مهدويت‏moc .topsgolb .2 -iba -erafolin

پايگاه اطلاع‏رسانى سراسرى اسلامى (پارسا)moc .knabatad cimalsI

بانك اطلاعات مقالات اسلامى‏ri .jares

2. سايت‏هاى عربى‏

الموعود عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف‏ten .doowamla .www

شبكه الامام القائم عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف‏ten .meaqla .www

شبكه محبى و انصار الامام المهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف‏gro .idham -la .www

ريحانه‏moc .k 8 .anahiar

3. سايت‏هاى انگليسى‏

المنتظرmoc .razatnumla

طليعه المهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف‏gro .hayilat

يا مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشّريف‏moc .idhamay .www

مصلح‏ gro .hilsom .www

مهدويت پرسش‏ها و پاسخ‏ها، ص: 302تا296

 

كتاب‏ شناسى امام مهدى عليه السّلام‏

اساسى‏ترين وظيفه ‏ى كارشناسان دينى، ايجاد منظومه‏ ى معرفتى جامع و غنىّ «منجى‏ شناسى براى موعودباوران است.

در اين زمينه، يكى از نيازهاى مهّم جامعه‏ ى دينى ما، آشنايى با كتاب‏ها، مقالات و منابعى است كه بتواند پاسخگوى سؤالات و ابهامات امت اسلامى باشد. بر اين اساس، تأمين راه‏هاى اطلاع‏ رسانى جهت تسهيل امر منبع‏ شناسى امرى لازم و ضرورى است. در ميراث فرهنگ اسلامى، گنجينه‏ ى كتب مبحث «مهدويت» يكى از غنى‏ ترين بخش‏هاى مكاتب دينى ما را تشكيل مى‏دهد كه متأسفانه طيف وسيعى از اقشار جامعه اسلامى از اين سرمايه ‏ى عظيم معنوى خويش بى‏ اطلاع‏ اند. ازاين‏ رو، بجاست كه برخى از اطلاعات كتاب‏شناسى را در اختيار خوانندگان مشتاق و متتبّع قرار دهيم.

اين تأليفات را در پنج گروه به شرح زير طبقه ‏بندی شده است است:

الف) آثارى كه پيش از ولادت امام مهدى (عجّل الله تعالى فرجه) تأليف شده‏ اند.

ب) آثارى كه از آغاز عصر غيبت تا پيش از سده‏ى اخير، تأليف شده‏ اند:

ب- 1) آثار اهل سنت.

ب- 2) آثار شيعه.

ج) آثارى كه در سده‏ى اخير تأليف شده‏ اند:

ج- 1) آثار اهل سنت.

ج- 2) آثار شيعه.

پيش از ارايه‏ ى ليست كتب موردنظر، توجه به چند نكته ضرورى مى‏ نمايد:

1. مآخذ معتبر تأليفات گروه اول به جهت ويژگى كه از آن برخوردارند، ذكر مى‏ گردد.

2. از ذكر مآخذ و مختصات كتاب‏ شناختى آثار چهار گروه ديگر، براى منظور رعايت اختصار خوددارى شده است.

3. به جز گروه اول و دوم، در ساير موارد- به ويژه گروه پنجم- بنابر استقصاء نبوده، بلكه به ذكر گزيده‏اى از آثار تأليف يافته، بسنده شده است.

 

الف) آثارى كه پيش از ولادت امام مهدى عليه السّلام درباره‏ى آن حضرت تأليف شده است:

1. اخبار المهدى/ ابو سعيد عبّاد بن يعقوب رواجنى.[1]

2. إثبات الرجعة/ فضل بن شاذان نيشابورى.[2]

3. اثبات الغيبة/ همو.[3]

4. التّنبية من الحيرة و التيه/ همو.[4]

5. الحجّة فى إبطاء القائم/ همو.[5]

6. حذو النعل بالنعل/ همو.[6]

7. دلائل خروج القائم/ ابو على حسن بن احمد صفّار.[7]

8. الرجعة/ حسن بن على بن ابى حمزه بطائنى.[8]

9. السقيفة/ سليم بن قيس هلالى (هرچند كتاب مستقلى درباره امام مهدى عليه السّلام نيست، ولى قديمى‏ ترين كتابى است كه در آن از امام ياد شده است).

10. صاحب الزمان/ ابو العنبس محمد بن اسحاق بن ابراهيم‏[9] (اين كتاب پيش از غيبت كبرا تأليف شده است).

11. الغيبة/ أبو الحسن طائى جرمى.[10]

12. الغيبة/ حسن بن على بن ابو حمزه بطائنى.[11]

13. الغيبة/ أبو الحسن على بن عمر أعرج.[12]

14. الغيبة/ أبو على حسن بن محمد بن سماعه.[13]

15. الغيبة/ أبو الفضل عبّاس بن هاشم ناشرى.[14]

16. الغيبة/ أبو الحسن على بن محمد بن على سوّاق.[15]

17. الغيبة/ أبو اسحاق ابراهيم بن صالح أنماطى.[16]

18. الغيبة و الحيرة/ عبد الله بن جعفر حميرى.[17]

19. الغيبة و مسائله/ همو.[18]

20. الغيبة و الملاحم/ على بن حسن بن على بن فضّال.[19]

21. الفترة و الغيبة/ عبد الله بن جعفر حميرى.[20]

22. الفتن و الملاحم/ حافظ نعيم بن حمّاد (از اساتيد بخارى) كه چاپ‏هاى آن در دست است.

23. قرب الاسناد الى صاحب الأمر/ عبد الله بن جعفر حميرى.[21]

24. كتاب القائم الصغير/ حسن بن على بن ابى حمزه بطائنى.[22]

25. كتاب القائم/ على بن مهزيار اهوازى.[23]

26. كتاب الغيبة/ ابراهيم بن اسحاق احمرى.[24]

27. كتاب الملاحم/ حسن بن على بن ابى حمزه بطائنى.[25]

28. الملاحم/ فضل بن شاذان نيشابورى.[26]

29. الملاحم/ على بن مهزيار اهوازى.[27]

30. الملاحم/ حسن بن على بن فضّال.[28]

ب) آثارى كه از آغاز عصر غيبت تا پيش از سده‏ى اخير، مستقلا درباره‏ى مهدى موعود عليه السّلام تأليف شده است:

ب- 1) آثار اهل سنت:

1. ابراز الوهم من كلام ابن حزم/ احمد بن صديق بخارى.

2. اربعين حديث فى المهدى/ ابو العلاء همدانى.

3. الأحاديث القاضية بخروج المهدى/ محمد بن اسماعيل أمير يمانى.

4. احاديث المهدى/ ابو بكر خثيمة.

5. احوال صاحب الزمان/ سعد الدّين حمويى.

6. اخبار الدّولة فى ظهور المهدى/ احمد بن ابراهيم بن جزار قيروانى.

7. اخبار المهدى/ بدر الدّين حسن بن محمد بن ابراهيم نابلسى.

8. الاذاعة لما كان و يكون بين يدى السّاعة/ سيد محمد صديق قنوجى بخارى.

9. الاذاعة/ أبى الطيب بن أبى احمد بن أبى الحسن الحسينى.

10. ارشاد المستهدى فى نقل بعض احاديث … المهدى/ محمد على حسين بكرى مدنى.

11. الأربعين/ ابو نعيم اصفهانى.[29]

12. الاشاعة لأشراط السّاعة/ برزنجى شافعى.

13. أمارات السّاعة/ شاه رفيع الدين بن امام شاه ولى الله دهلوى.

 

14. البرهان فى علامات مهدىّ آخر الزّمان/ متقى هندى.

15. البعث و النشور/ امام بيهقى.

16. البيان فى علامات مهدىّ آخر الزّمان/ كنجى شافعى.

17. التوضيح فى تواتر ما جاء فى المنتظر و الدجال و المسيح/ الشوكاني.

18. الجواب المقنع الحرّر …/ محمد حبيب الله جكنى شنقيطى.

19. رسالة فى المهدى/ ابن حجر مكّى.

20. الردّ على من قضى، أنّ المهدى الموعود جاء و مضى/ ملا على قارى هروى.

21. العرف الوردى فى أخبار المهدى/ يوسف بن يحيى دمشقى شافعى.

22. العرف الوردى فى أخبار المهدى/ عبد الرحمن بن مصطفى.

23. العرف الوردى فى أخبار المهدى/ جلال الدين سيوطى.

24. علامات المهدى/ جلال الدين سيوطى.

25. العطر الوردى فى شرح القطر الشهدى/ محمد بن محمد بلبيسى.

26. عقد الدّرر فى أخبار المهدى المنتظر/ مقدسى شافعى.

27. عقد الدّرر فى تحقيق القول بالمهدىّ المنتظر/ احمد بن زينى دحلان.

28. علامات المهدى/ صدر الدين قونوى.

29. علامات يوم القيامة/ حافظ قرطبى مالكى.

30. طرق حديث المهدى/ حافظ ولى الدين ابو زرعة عراقى.

31. عنقاء المغرب فى بيان المهدى و وزرائه/ محى الدّين بن عربى اندلسى.

32. الفتن و الملاحم الواقعة فى آخر الزّمان/ ابى الفداء ابن كثير دمشقى.

33. فتح المنّان/ المنينى.

34. فرائد فوائد الفكر فى المهدىّ المنتظر/ مرعى بن يوسف كرمى حنفى.

35. القناعة/ ابو الخير السخارى.

36. القطر الشهدىّ فى أوصاف المهدى (منظوم)/ شهاب الدنى حلوانى.

37. القول المختصر فى علامات المهدىّ المنتظر/ ابن حجر هيثمى شافعى.

38. الكشف المخفىّ فى مناقب المهدى/ كنجى شافعى (در البيان از آن نام برده است).

39. مرآة الفكر فى المهدى المنتظر/ مرعى بن يوسف مقدسى.

40. مسألة فى الغيبة/ قاضى عبد الجبار معتزلى.

41. مشاهدة الآيات فى أشراط الساعة و ظهور العلامات/ محمد بن مؤيد حموينى.

42. المشرب الوردى فى مذهب المهدى/ ملّا على قارى هروى حنفى.

43. مشرق الأكوان/ سليمان بن ابراهيم قندوزى حنفى.

44. مناقب المهدى/ حافظ ابو نعيم اصفهانى.

45. الملاحم/ ابى الحسن بن المنادى (مترفاى 336 ه).

46. المهدى/ حافظ ابن قيّم جوزية.

47. المهدى/ امام أبو داود سجستانى.

48. المهدى/ ابو العلاء ادريس عراقى مغربى.

49. مهدى آل الرسول/ على بن سلطان محمد هروى حنفى.

50. المهدى الى ما ورد فى المهدى/ محمد بن طولون.

51. نبأ الدّجال/ شمس الدين محمد ذهبى.

52. النّظم الواضح المبين/ عبد القادر بن محمد سالم.

53. نعت المهدى/ حافظ ابو نعيم اصفهانى.

54. النهاية، فتن و أهوال آخر الزّمان/ ابى الفداء ابن كثير دمشقى.

55. الهداية الندّية للأمة المحمديّة فى فضل الذّات المهديّة/ شيخ مصطفى بكرى‏

56. الهديّة المهدويّة/ ابو الرجاء محمد هندى.

57. الوعاء المختوم فى السرّ المكتوم فى أخبار المهدى/ محى الدين بن عربى اندلسى‏

58. الوهم المكنون فى الردّ على ابن خلدون/ أبو العباس بن عبد المؤمن مغربى‏

59. أهوال يوم القيامة و علاماتها الكبرى/ شيخ محمد سفارينى.

ب- 2) آثار شيعه:

1. اثبات وجود القائم/ شيخ بهاء الدّين عاملى.

2. اثبات الهداة (ج 3)/ شيخ حرّ عاملى.

3. ازالة الرّان عن قلوب الاخوان/ ابن جنيد.

4. الاستطراف/ ابو الفتح كراجكى طرابلسى.

5. استقصاء الافحام/ مير حامد حسين هندى (صاحب عبقات).

6. إكمال الدين و تمام النّعمة/ شيخ صدوق.

7. ايقاظ الهجعة فى اثبات الرّجعة/ شيخ حرّ عاملى.

8. بحار الانوار (ج 51 و 52 و 53)/ علامه مجلسى.

9. البرهان على صحة طول عمر صاحب الزّمان/ ابو الفتح كراجكى طرابلسى.

10. تبصرة الولىّ فى من رأى القائم المهدىّ/ سيد هاشم توبلى بحرانى (صاحب تفسير البرهان).

11. ترتيب الأدلّة/ احمد بن حسين بن عبد الله مهرانى.

12. التّشريف بالمنن فى التّعريف بالفتن/ رضى الدّين سيّد بن طاووس.

13. الجزيرة الخضراء/ فضل بن يحيى طيّبى كوفى.

14. جنا الجنتيّن فى ذكر ولد العسكريّين/ قطب الدّين راوندى.

15. جنّة المأوى/ ميرزا حسين نورى طبرسى (صاحب مستدرك).

16. جنّة المقام (ترجمه فارسى إكمال الدين، جزو مجموعه‏ى هشت بهشت)/ سيد على عريضى امامى.

17. جواب المولى اسماعيل/ حاج مولى هادى سبزوارى (صاحب منظومه).

18. الرّجعة/ محمد مؤمن استرآبادى.

19. الرّجعة/ محمد بن مسعود عياشى سمرقندى (صاحب تفسير عياشى).

20. خمس رسائل فى إثبات الحجّة/ شيخ مفيد.

21. الردّ على ابن حجر/ سيد مهدى طباطبايى بحر العلوم.

22. الرّسالة فى حرمة التسمية/ شيخ سليمان ماحوزى.

23. رساله‏ى مهدّيه/ شاه نعمت الله ولىّ.

24. السرّ المكتوم الى الوقت المعلوم/ شيخ صدوق.

25. سرور أهل الايمان/ نباء الدّين حسينى نبلى.

26. سلطان الفرج/ همو.

27. شرح دعاى عهد/ ميرزا محمد بن محمد حسن هرندى.

28. شرعة التّسمية/ مير محمد باقر بن شمس الدّين معروف به معلم ثالث ميرداماد.

29. شفا و جلا/ احمد بن على رازى خضيب‏آبادى.

30. شوق مهدى (منظوم)/ مولى محسن فيض كاشانى.

31. صاحب الزمان/ محمد بن جمهور قمى.

32. الصحيفة المهدويّة/ شهيد شيخ فضل الله نورى.

33. العبقرى الحسان/ شيخ على اكبر نهاوندى.

34. الغيبة/ محمد بن ابراهيم نعمانى.

35. الغيبة/ شيخ الطّائفه محمد بن حسن طوسى.

36. الغيبة/ حسن بن حمزه علوى طبرى مرعشى.

37. الغيبة/ سيّد دلدار على نقوى هندى.

38. الغيبة/ نباء الدين حسينى نبلى.

39. الغيبة/ أبو المظفر حمدانى.

40. الغيبة/ محمد بن مسعود عياشى.

41. الغيبة و كشف الحيرة/ سلامة بن محمد بن اسماعيل.

42. رساله‏ى غيبت براى اهل رى/ شيخ صدوق.

43. الفرج الكبير/ ابو عبد الله طرابلسى.

44. فلك المشحون/ سيد باقر قزوينى.

45. فى ذكر القائم/ احمد بن رميح مروزى.

46. كشف التعمية فى حكم التسمية/ شيخ حرّ عاملى.

47. كشف المخفى فى مناقب المهدى/ ابن بطريق حلّى.

48. كفاية المهتدى فى أحوال المهدى/ سيد محمد بن محمد لوحى نقيبى.

49. المحجّة فى ما نزل فى القائم الحجة/ سيد هاشم توبلى بحرانى.

50. مختصر ما نزّل من القرآن فى صاحب الأمر/ أبو عبد الله عياشى.

51. المقنع فى الغيبة/ علم الهدى سيد مرتضى.

52. المناظرات مع ابن الآلوسى/ شيخ الشريعة اصفهانى.

53. المهدى/ ابو موسى، عيسى بن مهران.

54. مولد القائم/ سيد هاشم توبلى بحرانى.

55. نجم ثاقب در احوال امام غائب/ ميرزا حسين نورى طبرسى.

56. وسيلة الفوز و الامان (منظوم)/ شيخ بهاء الدين عاملى.

يادآورى: آنچه ذكر شد، تنها بخشى از تأليفات اماميه از عصر غيبت تا پيش از يك صد سال اخير است. هرچند شايد بتوان ادّعا كرد كه آمار پيش‏گفته، تقريبا مشتمل بر اهمّ آثار تأليف يافته اين مقطع مى‏ باشد.

ج) آثارى كه طى يك سده‏ى اخير در مورد امام مهدى عليه السّلام تأليف شده است.

ج- 1) آثار اهل سنت:

1. ابراز الوهم المكنون من كلام ابن خلدون/ ابو الفيض الغمارى المغربى الشافعى.

2. اتحاف الجماعة/ شيخ حمّود بن عبد الله التويجرى.

3. الأحاديث الواردة فى المهدى فى ميزان الجرح و التعديل/ عبد العليم بن عبد العظيم.

4. الاحتجاج بالأثر على من أنكر المهدى المنتظر/ شيخ حمّود بن عبد الله التويجرى.

5. أشراط السّاعة و أسرارها/ شيخ محمد سلامه جبر.

6. أشراط السّاعة/ شيخ يوسف الوابل.

7. أشراط السّاعة (من كليات مسائل النور)/ بديع الزمان سعيد النورسى.

8. أشراط السّاعة، الصّغرى و الكبرى/ شيخ امين حاج محمد احمد.

9. اقامة البرهان/ شيخ حمود بن عبد الله التجويرى.

10. الامام المهدى/ ابو الفضل الغمارى المغربى الشافعى.

11. الامامة و قائم القيامة/ دكتر مصطفى غالب.

12. البيانات عن المهدى/ ابو الاعلى المودودى.

13. تحديق النظر فى أخبار الإمام المنتظر/ محمد بن عبد العزيز مانع.

14. التّصريح بما تواتر فى نزول المسيح/ شيخ أنور شاه كشميرى.

15. تلخيص البيان فى علامات مهدى آخر الزّمان/ الشيخ الاقسرائى.

16. تلخيص البيان فى علامات مهدى آخر الزّمان/ ابن كمال پاشا الحنفى.

17. ثلاثة ينتظرهم العالم، عيسى، الدجال و المهدى المنتظر/ شيخ عبد اللطيف عاشور.

18. بين يدى الساعة/ دكتر عبد الباقى احمد محمد سلامه.

19. حقيقة الخبر عن المهدىّ المنتظر/ صلاح الدين عبد الحميد.

20. ختم النبوة و ظهور المهدى/ أبو الأعلى المودودى.

21. الخطاب المليح فى تحقيق المهدى/ شيخ اشرف على التهانوى.

22. رساله‏اى در غيبت امام دوازدهم شيعيان/ دكتر عبد العزيز ساشادينا.

23. رسالة فى حق المهدى/ على بن سلطان القارى.

24. سلسلة الأحاديث الصحيحة …/ شيخ ناصر الدّين الألبانى.

25. سيّد البشر يتحدّث عن المهدى المنتظر/ حامد محمود محمد ليمود.

26. صحيح أشراط السّاعة/ شيخ مصطفى ابو النّصر الشبلى.

27. عقيدة أهل السّنة و الأثر فى المهدىّ المنتظر/ شيخ عبد المحسن بن حمد العباد.

28. عقيدة أهل الاسلام فى نزول عيسى/ شيخ أبو الفضل الغمارى.

29. عقيده‏ى مهدويت در تشيع اماميه (انگليسى)/ دكتر عبد العزيز ساشادينا.

30. علامات السّاعة فى القرآن و السنة/ شيخ جزاع الشمرى.

31. علامات السّاعة، الصغرى و الكبرى/ ليلى مبروك.

32. علامات السّاعة/ سعيد اللّحام.

33. علامات القيامة الكبرى …/ شيخ عبد الله حجاج.

34. الفتوى فى مسئلة المهدىّ المنتظر/ رابطة العالم الاسلامى- مكه با نظارت: شيخ محمد منتصر كتانى.

35. فضل المقال فى نزول عيسى و قتله الدّجال/ دكتر شيخ محمد خليل هراس.

36. قدر الدعوة …/ شيخ رفاعى سرور.

37. القول الفصل فى المهدىّ المنتظر/ شيخ عبد الله حجاج.

38. لا مهدى ينتظر بعد الرّسول خير البشر (در ردّ مهدى‏باورى)/ شيخ عبد العزيز بن زيد المحمود.

39. مختصر الأخبار المشاعة …/ شيخ عبد الله بن سليمان المشعل.

40. المسيح الدجال/ سعيد أيّوب.

41. المسيح الدّجال حقيقة لا خيال/ شيخ عبد اللطيف عاشور.

42. المسيح الدّجال بيننا/ شيخ الرشيد ابراهيم ناصر.

43. المسيح عيسى، نزوله آخر الزمان و قتله الدجال/ مصطفى عبد القادر عطاء.

44. المهدى و أشراط الساعة/ شيخ محمد على الصّابونى.

45. المهدى حقيقة لا خرافة/ شيخ محمد بن احمد بن اسماعيل المقدم.

46. المهدى المنتظر بين الحقيقة و الخرافة/ عبد القادر احمد عطاء.

47. المهدىّ المنتظر/ جهيمان العتيبى (طراح و رهبر عمليات اشغال مسجد الحرام به سال 1400 ه)

48. المهدىّ المنتظر فى الميزان/ عبد المعطى عبد المقصود.

49. المهدىّ المنتظر/ ابو الفيض الغمارى.

50. المهديّة فى الاسلام/ سعد محمد حسن.

51. المهدى و المهدوية (در ردّ مهدى‏باورى)/ احمد امين.

52. نظرة فى أحاديث المهدى/ محمد خضر حسين.

53. اليوم الاخر، القيامة الصغرى/ دكتر عمر سليمان الأشقر.

ج- 2) آثار شيعه:

در سده ‏ى اخير آثار زيادى درباره‏ى موضوع «مهدويت» توسط نويسندگان شيعه، نگاشته شده است. آن‏چه در اينجا ذكر مى‏ شود، برخى از آثارى است كه به لحاظ اطلاع‏ رسانى از ويژگى خاصّى برخوردار است:

1. أبهى الدّرر فى تكملة عقد الدّرر/ شيخ محمد باقر بهارى همدانى.

2. احقاق الحقّ/ ج 13 (ملحقات)/ أبو المعالى شهاب الدّين مرعشى نجفى.

3. احقاق الحقّ للقائم بالحقّ/ ميرزا محمد تقى همدانى.

4. أحاديث قدسى پيرامون حضرت مهدى/ حسن طارمى و عبد الحسين طالعى.

5. الزام النّاصب/ شيخ على يزدى حائرى.

6. الى مشيخة الأزهر/ شيخ عبد الله سبيتى.

7. الامام المهدى/ سيد محمد كاظم قزوينى.

8. الامام المهدى، أمل الشعوب/ حسن موسى صفّار.

9. الامام المهدى عند اهل السنة (ج 1 و 2)/ شيخ مهدى فقيه ايمانى.

10. اميد و انتظار/ محمد تقى جعفرى تبريزى (علامه جعفرى).

11. الامام المهدى/ على محمد على دخيّل.

12. امام و زمان/ مهدى بازرگان.

13. امامت و مهدويّت (ج 1 و 2)/ لطف الله صافى گلپايگانى.

14. انتظار، عامل مقاومت و حركت/ لطف الله صافى گلپايگانى.

15. انتظار در سايه‏ى توحيد/ على قائمى.

16. انتظار، مذهب اعتراض/ على شريعتى.

17. آيات الحجّة و الرجعة/ شيخ محمد على حائرى.

18. آينده‏ى بشريت از نظر مكتب/ سيد محمود طالقانى.

19. بحث حول المهدى/ سيد محمد باقر صدر.

20. البرهان على وجود صاحب الزمان/ سيد محسن امين.

21. بشارة الاسلام فى علامات المهدى (ج 1 و 2)/ سيد مصطفى كاظمى.

22. البشارات الالهيّة الى الدولة القائميّة/ شيخ محمد باقر فقيه ايمانى. (مؤلف 27 أثر درباره‏ى امام مهدى (عجلّ الله تعالى فرجه) تأليف نموده كه تا به حال دو اثر ايشان به چاپ رسيده است)

23. بشارات صحف سماويه (ج 1 و 2 و 3 و 4)/ سيد على اكبر شعفى.

24. بشارات عهدين/ محمد صادقى.

25. بقاء مكتب در پرتو وجود رهبرى/ شيخ جعفر سبحانى تبريزى.

26. غيبت و رجعت (جلد پنجم بيان الفرقان)/ شيخ مجتبى قزوينى.

27. تاريخ سياسى غيبت امام دوازدهم/ جاسم محمد حسين ترجمه‏ى آيت اللهى.

28. تاريخ الغيبة الصغرى (جلد اول از موسوعة الامام المهدى)/ سيد محمد صدر.

29. تاريخ الغيبة الكبرى (جلد دوم از موسوعة الامام المهدى)/ همو.

30. تاريخ ما بعد الظّهور (جلد سوم از موسوعة الامام المهدى)/ همو.

31. جان جانان/ عبد الرحيم موگهى.

32. جزيره‏ى خضراء، افسانه يا واقعيت/ سيد جعفر مرتضى عاملى.

33. جزيره‏ى خضراء و بحر ابيض/ قاضى نور الله شوشترى.

34. جمال ابهى/ سيد عبد الكريم موسوى اردبيلى و شيخ على اكبر مروّج اردبيلى.

35. الجزم لفصل ابن حزم/ شيخ كاظم حلّى.

36. جهان در عصر موعود (مقاله)/ عبد الكريم سروش.

37. چشم‏اندازى از حكومت مهدى/ نجم الدين طبسى.

38. حياة الامام محمد المهدى/ باقر شريف قريشى.

39. خورشيد مغرب/ محمد رضا حكيمى.

40. خوشه‏هاى طلايى (منظوم)/ به اهتمام محمد على مجاهدى.

41. خدا كند تو بيآيى/ سيد مهدى شجاعى.

42. دادگستر جهان/ ابراهيم امينى.

43. درباره‏ى ظهور و علائم ظهور/ صادق هدايت.

44. در طول عمر امام زمان/ على اكبر مهدى‏پور.

45. در فجر ساحل/ محمد حكيمى.

46. دير زيستى حضرت مهدى/ مهدى كامران.

47. ذهنيت مستشرقين و اصالت مهدويت/ حسين منتظر.

48. الردّ على القصيدة البغدادية/ شيخ محمد جواد بلاغى.

49. سلام بر پرچم‏هاى افراشته/ سيد مجتبى بحرينى.

50. سيماى آفتاب/ حبيب الله طاهرى.

51. سيماى امام مهدى در شعر عربى/ محمود عبد اللهى.

52. سيماى امام زمان در آينه‏ى قرآن/ على اكبر مهدى‏پور.

53. شرح دعاى ندبه/ سيد محى الدين طالقانى.

54. شرح دعاى ندبه/ سيد على اكبر محبّ الاسلام (دعاى ندبه تاكنون موضوع بيش از 30 اثر بوده است)

55. شرح زيارت رجبيّه/ احمد يزدى.

56. صحيفة المهدى/ عيسى أهرى.

57. الصحيفة المباركة المهديّة/ سيد مرتضى مجتهدى.

58. ظاهرة الغيبة و دعوى السفارة فى ظلّ امامة المهدىّ المنتظر/ ميرزا محسن آل عصفور.

59. عصر ظهور/ شيخ على كورانى.

60. علائم ظهور/ شيخ عباس قمى.

61. علامات الظهور و احوال الامام المستور/ سيد عبد الله شبّر.

62. عنايات حضرت مهدى به علماء/ على كريمى جهرمى.

63. غاية المقصود فى المهدىّ الموعود (ج 1 و 2 و 3 و 4)/ سيد على حائرى لاهورى.

64. قاطع البيان فى الآيات المؤوّلة بصاحب الزّمان/ فضل الله عابدى خراسانى.

65. قيام و انقلاب مهدى از ديدگاه فلسفه‏ى تاريخ/ مرتضى مطهرى.

66. قيام مهدى از ديدگاه جامعه‏شناسى نهضت‏ها/ على قائمى.

67. قائم آل محمد و فلسفه غيبت/ ميرزا خليل كمره‏اى.

68. كتابنامه‏ى امام مهدى (ج 1 و 2)/ على اكبر مهدى‏پور.

69. كشف الكربة فى شرح دعاء الندبة/ سيد جلال الدين محدث ارموى.

70. كلمة الامام المهدى (ج 1 و 2 و 3)/ سيد حسين شيرازى.

71. گفتارهايى پيراموان امام زمان/ افتخارزاده.

72. المختار من كلمات الامام المهدى (ج 1 و 2 و 3)/ شيخ محمد غروى.

73. مسئله‏ى انتظار/ ناصر مكارم شيرازى.

74. مسئله‏ى رجعت و ظهور در آيين زرتشت/ صادق هدايت.

75. مشكلات مذهبى روز/ سيد عبد الكريم هاشمى‏نژاد.

76. مصلح جهانى/ سيد هادى خسرو شاهى.

77. مصلح غيبى/ سيد حسن ابطحى.

78. معجم احاديث الامام المهدى (ج 1 و 2 و 3 و 4 و 5)/ گروه نويسندگان زير نظر شيخ:

على كورانى.

79. ملاقات با امام زمان (ج 1 و 2 و 3)/ سيد حسن ابطحى و سيد جعفر رفيعى.

80. الممهّدون للمهدى/ شيخ على كورانى.

81. مصلح كلّ/ على صفايى.

82. منتقم حقيقى/ عماد الدين حسين اصفهانى.

83. منتظران جهان و راز طول عمر/ سيد احمد علم الهدى.

84. من هو المهدى/ ابو طالب تجليل تبريزى.

85. مهر محبوب/ سيد حسين حسينى.

86. مهدى آخرين سفير انقلاب/ ذبيح الله محسنى كبير.

87. المهدى فى القرآن/ سيد صادق شيرازى.

88. مهدويّت و اسلام/ سيد جعفر شهيدى.

89. المهدى و احمد امين/ شيخ محمد على زهيرى.

90. المهدى/ سيد صدر الدّين صدر.

91. المهدى موعود المنتظر/ شيخ نجم الدين جعفر عسكرى.

92. مهدى، موعود امم/ محمد تقى شريعتى.

93. مكيال المكارم فى فوائد الدّعآء للقائم/ سيد محمد تقى موسوى اصفهانى.

94. المهدى المنتظر و العقل/ شيخ محمد جواد مغنيه.

95. المهدى المنتظر بين التصور و التصديق/ شيخ محمد حسن آل ياسين.

96. مهدى انقلابى بزرگ/ ناصر مكارم شيرازى.

97. منتخب الأثر فى الامام الثّانى عشر/ لطف الله صافى گلپايگانى.

98. موعودى كه جهان در انتظار اوست/ على دوانى.

99. موسوعة الامام المهدى (در 10 جلد و مخطوط)/ سيد محمد على موحد ابطحى.

100. ندبه و نشاط/ احمد زمردّيان.

101. ندبه‏هاى دلتنگى/ رضا بابايى.

102. نوائب الدهور فى علائم الظهور (ج 1 و 2 و 3 و 4)/ سيد حسن مير جهانى.

103. نويد امن و امان/ لطف الله صافى گلپايگانى.

104. نام محبوب/ سيد حسين حسينى.

105. نواى فراق (منظوم)/ سروده‏ى على اصغر يونسيان.

106. نهج الولاية/ حسن حسن‏زاده آملى.

107. ياد مهدى/ محمد خادمى شيرازى.

108. يوم الخلاص/ كامل سليمان.

109. اليوم الموعود بين الفكر المادى و الدّينى (جلد چهارم از موسوعة الامام المهدى)/ سيد محمد صدر.

 

. براى آشنايى و استفاده علاقه‏ مندان مهدى‏ پژوه، كتاب‏ شناسى (كتاب‏نامه) اجمالى از منابع لاتين و ترجمه شده به لاتين، درباره مهدويّت تقديم مى‏ گردد. اميد كه در آينده جامع‏ تر و به‏ صورت كتاب‏ شناسى توصيفى به محضر سرگشتگان وادى مهدويّت تقديم شود:

. etamami i’ihs eht dna etahpilaC innus eht fo nosirapmoc A. 141- 127, 63- 50. pp )1969( 59, hkasraF. maerdnA

1. مقايسه‏اى بين خلافت اهل سنت و امامت شيعه، آندريا م. فرسخ، 1969.

, rdas- la riqaB dammahum, )a’( idham eht gninrecnoc noissucsid A. 40- 13. pp, 1997, i 14, dihwaT- lA nyasuH dihajuM (rotalsnarT)

2. بحث پيرامون حضرت امام مهدى عجل اللّه تعالى فرجه سيد محمد باقر صدر، ترجمه مجاهد حسين، التوحيد ج 1/ 14، 1997، ص 13- 40.

. G. C, lareneG ot damhA dammahuM idhaM eht morf rettel A 31, yrteicoS latneirO naciremA eht fo lanrnoJ purdrevS. G,. nodroG. 369- 368. pp )1911(

3. نامه‏اى از مهدى محمد احمد به همه، گوردن‏سى. جى. و سوردروپ جى. نشريه انجمن شرق‏شناسى آمريكا، 31، 1911، ص 368- 369.

 

 

hallA dbA’, gnuledaM. W, idhaM eht dna ryabuZ- la. b hallA dbA’. 305- 291. pp, 1981, 40, seidutS nretsaE raeN fo lanrnoJ, ryabuZ- la nbI

4. عبد الله پسر زبير و مهدى، مادلونگ ويلفرد، نشريه مطالعات خاور ميانه، 40، 1981، ص 291- 305.

weiv yraropmetnoc a: ayyimalsi- la tahutuf- lA s’nalhaD inyaZ damhA cinaduS, nalhaD inyaZ. b damhA, yekrahS. J. H, idhaM esenaduS eht fo. 75- 67 pp, 1994, 5, acirfA

5. الفتوحات الاسلاميه، احمد زينى دهلان: نگاهى نوبه مهدى سودانى، آفريقايى سودانى، 1994، 5، ص 67- 75.

dammahuM tazzI nbI dammahuM,, emit fo dne eht dna idhaM lA. pp 74, 1997, awqaT la raD: nodnoL, firA”

6. حضرت امام مهدى عجل اللّه تعالى فرجه و آخر الزمان، محمد پسر عزت عارف، لندن، دار التقوى، 1997، 74 صفحه.

. 1995. damahoM niB diaZ yb/ etamami eht fo enirtcod s’inyawuJ- lA mamI: )s( tcejbuS. 1996, hgrubnidE fo ytisrevinU– (. D. hP) sisehT: setoN– 1085- 1028, HALLA dbA’nbiK ilaM- la dbA’, inyawuJ- la nyamaraH- la. sesehT- etamamI. sesehT

7. امامت از ديدگاه جوينى، عبد الله پسر مالك. (126- 224)؛ دانشگاه ادينبورگ، 1996، تز دكترى.

egatir? eh’I te )1959- 1885( idhaM- la namhaR- la dbA’diyyaS- lA namhaR- la dbA’diyyaS- la, nidnarG. N, latneiro naduoS ua etsidham

 

. 226- 217. pp, 1982, esoraL te evuennosiaM, idhaM- la

8. السيد عبد الرحمان المهدى (1885- 1959) و ميراث مهدى‏گرايان سودان، ن. گراندين، پاريس، لاروس و ميسونيو، 1982، ص 217- 226.

raeN fo lanruoJ,. M, kooC, elcinorhc citpylacopa cimalsI ylrae nA. 29- 25. pp 1993, i 52, seidutS nretsaE

9. وقايع‏نگارى مكاشفه‏اى‏[30] صدر اسلام، م. كوك، نشريه مطالعات خاورميانه، 52، 1993، ص 25- 29.

: ynablA(, hsimallaH ehsoM. halabbaK eht ot noitcudortnI nA. P 379, )1999, YNUS

10. مقدمه‏اى بر كبّالا، موشه هالاميش، آلبانى، سانى، 1999، ص 379.

eht fo ecnegreme eht: noitidart cimalsI ni ytirohtua dna espylacopA. U, nibuR, sredael evlewt

11. مكاشفه و اقتدار در سيره اسلامى: پيدايش امامان دوازده‏گانه، رابين‏يو.

. mis. C divaD/ wehttaM fo lepsoG eht ni ygolotahcse citpylacopA. p 282, iivx. 1996, sserP ytisrevinU egdirbmaC: kroY weN; egdirbmaC

12. غايت‏شناسى مكاشفه‏اى در انجيل متى، سيم ديويد، نيويورك، كمبريج، 1996، 282 صفحه، تجديد چاپ تز دكتراى مؤلف از دانشكده سلطنتى لندن، 1992.

 

,. G. M, ynoroM. dlrow cimalsI ylrae eht ni snoisserpxe citpylacopA 177- 175. 1998, iii 4 sretnuocnE laveideM

13. اصطلاحات مكاشفه‏اى در جهان اسلام اوليه، مارونى، اتفاقات ميان دوران ميانى، 1998، 3/ 4، ص 175- 177.

hcruhc sreveileb a gnipahs: msilainnellim dna msicitpylacopA. snhoJ. L neroL yb detide/ yrutnec tsrif- ytnenwt eht rof ygolotahcse, sserP arodnaP:. tnO, renehctiK. L neroL, snhoJ: )s( rohtuA rehtO. p 419. 2000 c

14. مكاشفه‏گرايى و هزاره‏گرايى‏[31]: شكل گرفتن كليساى معتقدين به غايت‏شناسى براى قرن 21، لرن جانز، كيشنرآنت، انتشارات پاندورا، 2000، 419 صفحه.

. nniGcM dranreB/ noitidart nretseW eht ni msicitpylacopA. p [324], X. 1994, muroiraV: tohsredlA- 1937

15. مكاشفه‏گرايى در سيره غرب، برنارد مك‏گين (1937) آلدرشات، 1994، 324 صفحه.

dnamojrA rimA diaS. dE. msi’ihs ni erutluc lacitilop dna ytirohtuA. 53- 25. pp 1988, sserP kroY weN fo ytisrevinU etatS: ynablA

16. اقتدار و فرهنگ سياسى در شيعه، سيد امير ارجمند، آلبانى، سانى، 1988، ص 25- 53.

 

idhaM- la mamI’ 1; iraksA’- la nasaH mamI: smamI sed eihpargoiB, 17/ 5, essegaS al ed secruoS xuA, iraksA’- la nasaH )mamI i’ihS ht 11(- la. 84- 65. pp, 1998

17. زندگى‏نامه امامان: امام حسن عسكرى عليه السّلام، حضرت امام مهدى عجل اللّه تعالى فرجه منابع و شخصيت‏ها 17/ 5، 1998، ص 65- 84.

elraE drawdE yb/ yrotsih tnematseT weN ni erutuf eht dna tsirhC. p 323, ilivx. 2000, llirB: notsoB; tnairaV. sillE

18. عيسى عليه السّلام و آينده در تاريخ كتاب عهد جديد، ادوارد ارل اليس، ليدن، بريل، 2000، 323 صفحه.

eht dna’sessentiW s’havoheJ: noddegamrA ot syad eht gnitnuoC, htrowrettuL: egdirbmaC. notpmorC treboR/ tsirhC fo ecneserp dnoces. p 160. 1996

19. شمارش روزها تا آرماگدون‏[32]: مشاهدات يهودا و حضور دوباره مسيح، رابرت كرامتون، كمبريج، 1969، 160 صفحه.

mamI’ 1 rus shtidaH sed noissucsid al? a seqilppa sfitcejbo ser? etirC 1996, 10/ 3, essegaS al ed secruoS xuA, idimA’- la. H. H rimahT, idhaM- la. 42- 29. pp

20. اهداف و معيارهاى مناسب براى بررسى احاديث حضرت امام مهدى عجل اللّه تعالى فرجه ثمير، اچ، العامدى، مصادر و اعلام، 10/ 3، 1996، ص 29- 42.

. ybsuB. F hplodnaR/ launam eht daer: ycehporp ni sngis regnaD. p 246, iiv. 2000,. cNI, seirtsiniM ahtanaraM: LF, ellivseniaG

21. نشانه‏هاى خطر در پيش‏گويى: راهنما را بخوان، راندولف بوسباى، گينزويل مؤسسه ماراناتا، 3/ 2000، 246 صفحه.

. M, sumsilairepmI ehcsik porue red dnu idhaM sed hcieR saD ehcsirotsiH, hallA dbA’. b damhA dammahuM idhaM- la, nerreH. 249- 235. pp, 1993, ii 6, negnuliettiM

22. امپراتور حضرت امام مهدى عجل اللّه تعالى فرجه و امپرياليزم اروپا، م. هرن، اسناد تاريخى، 2/ 6. 1993، ص 199- 228.

. K, negnutrawrE- idhaM nehcsitiihcs dnu nehcsidinassastk ps eiD. tsibarA ehT, yd? elgezC

23. انتظار حضرت امام مهدى عجل اللّه تعالى فرجه در شيعه و ساسانيان، ك. زگلدى.

noigileR, tdlefhcilB. O- J, malsI i netlatseG- idhaM revo tkisrevo nE. 32- 22. pp 1978, 137 ebiB hco

24. حضرت امام مهدى عجل اللّه تعالى فرجه در اسلام، جى. او. بليش فلت، دين و كتاب مقدس، 137، 1978، ص 22- 32.

drahreG/ sucof ni seussi lacigoloeht: ytilanoitar lacigolotahcsE. p 207. 1996 c, skooB rekaB: hciM, sdipaR dnarG. retuaS

25. عقلانيت غايت‏شناسانه: بررسى موضوعات كلامى، گرهاردساتر،hciM ,sdipaR dnarG ، بيكربوكس، 1996، 207 صفحه.

notecnirP, kooC. M. snoitidarT fo gnitad eht dna ygolotahcsE. 47- 23. pp 1992, l. seidutS nretsaE raeN ni srepaP

26. غايت‏شناسى و تعيين وقت در روايات، م. كوك، مقاله‏هاى پرينستون در مطالعات خاورميانه، 1، 1992، ص 23- 47.

 

. elyoD, niloC treboR/ feileB naitsirhC fo epahs eht dna ygolotahcsE. p 342, xi. 1999, sserP retsonretaP: airbmuC, elsilraC

27. غايت‏شناسى و شكل گرفتن عقيده مسيحيت. رابرت كلين؛ دويل كارليسل، انتشارات پاترنوستر، 9/ 1999، 342 صفحه.

/ noitidrt naitsirhC dna hsiweJ eht ni dna elbiB eht ni ygolotahcsE, woltneveR: )s( rohtuA rehtO. woltneveR farG gninneH yb detide. p 267. 1997 c, cimedacA dleiffehS: dleiffehs,- 1929, gninneH

28. غايت‏شناسى در تورات و انجيل و منابع يهوديت و مسيحيت، رونتلوهنين گراف (1929)، شفيلد، 1997، 267 صفحه.

: negnibT. repahcS mihcaoJ yb/ retlasP keerG eht ni ygolotahcsE s’rohtua eht fo noisiveR; p 212, iix. 1995 c, )kcebeiS luaP( rhoM. B. C. J. (1993, egdirbmac fo ytisrevinU–. D. hP) siseht

29. غايت‏شناسى در انجيل (كتاب مزامير) يونان، شيپر جواشيم، توبينگن، 1995، 212 صفحه، تجديد چاپ، تز دكتراى مؤلف از دانشگاه كمبريج (1993).

giarC yb detide/ sllorcs aeS daeD eht dna, msinaissem, ygoloahcsE. p 176, iix. 1997 c, snamdreE. B. W. tnilF. W reteP dna snavE. A

30. غايت‏شناسى، موعودگرايى و طومارهاى فهرست‏هاى بحر الميت، كريگ ا. ايوانز؛ پيتر فلينت، اردمانز، 1997، 176 صفحه.

. dE. snoitadnuof: ytilautirips cimalsI, kcittihC. C. W: ygolotahcsE MCS. p; 1987, luaP nageK egdeltuoR: nodnoL rsaN niessoH deyyeS eht fo yrotsiH cidepolcycnE na: ytilautiripS dlroW(, 1989, sserP

. 1989, 409- 379. pp )19, tseuQ suoigileR

31. غايت‏شناسى، شيتيك ويليام؛ اصول معنويت اسلامى، سيد حسين نصر، لندن، روتلج وكيگان‏پل، 1978؛ تاريخ دائرة المعارف مسائل مذهبى، 19، ص 378- 409، 1989.

, detatonna, detidE. yrotsih ni msi’ihS: muinnellim eht fo noitacepxE, ihsabaD dimaH, rsaN niessoH deyyeS yb noitcudortni na htiw dna. rsaN azeR ilaV deyyeS

32. انتظار هزاره شيعه در تاريخ: همراه ويرايش و مقدمه سيد حسين نصر، حميد دباشى، سيد ولى رضا نصر.

, idhaM detcepxE eht: stiawA dlrow eht mohw eerhT ni riqaf- la hazmaH. )1995, nammA( suseJ haisseM, haisseM eslaF eht

33. حمزه فقير در ميان سه شخصيتى كه جهان در انتظار آنها هستند:

مهدى منتظر عجل اللّه تعالى فرجه‏[33] مسيح دروغين، حضرت عيسى عليه السّلام، عمان، 1995.

yhtomiT, yadoT dlroW barA innuS eht ni msidhaM fo yrotsiH nrdoM eht ni malsI fo ydurS eht rof etutitsnI lanoitanretnI", hsinruF. )1999 lilpA(, rettelsweN dlroW

34. تاريخ مهدويّت در جهان عرب سنّى مذهب امروز؛ فورنيش تيموثى، خبرنامه مؤسسه بين المللى مطالعات اسلام در جهان امروز، آوريل 1999.

 

/ txetnoc yraropmetnoc ni ygolotahcse naitsirhC: epoh tsniaga epoH roverT, traH: )s( rohtuA rehtO. traH roverT dna mahkcuaB drahciR. p 233, vix. 1999, ddoT namgnoL notraD: nodnoL. A

35. اميد در مقابل اميد: غايت‏شناسى مسيحيت در آثار جديد، بوخام ريچارد؛ هارت تريور، لندن، دارتون لانگمن و تاد، 1999، 14 صفحه، مقدمه و 233 صفحه.

nothguotS reddoH, noswap divaD. munnellim eht erof epoH. p 80, KU nodnoL, noisiviD suoigileR

36. به اميد هزاره، پاسون ديويد؛ استافتون هودر، لندن، 80 صفحه.

snoitamrofsnart dna snoitagorretni: ygolotahcse s’htraB ni epoH. p 284. 2000, etaghsA: tohsredlA. llewoDcM. C nhoJ/ ydegart dnoyeb

37. اميد در غايت‏شناسى «بارث»: پرسش‏ها و دگرگونى‏ها وراى تراژدى، مك دوئل‏جان، اشكيت، 2000، 284 صفحه.

. ilahbnaS misa? Q sa’sA/ taqiq? ah av tayi s? h- k- ahs, idhaM ma? mI. 2000, nahsednu’aF ha? llui? laV hah? S: dab? ad? ar? uM: detaerC/ dehsilbuP. p 431: noitpircseD

38. حضرت امام مهدى عجل اللّه تعالى فرجه، شخصيت و حقيقت، سنبهالى اسعد قاسم، مرادآباد، بنياد شاه ولايت، 2000، 431 صفحه.

: noitatlucco fo ygoloeht a fo sgninnigeb eht dna sutidnocsba mamI. D. A 900/. H. A 90- 280 acric msi’ihs imamI

39. پنهان شدن امام از ديده‏ها و آغاز انديشه غيبت: شيعه اماميه، سيركا 280- 90 هجرى/ 900 ميلادى.

 

idham yrupnaJ dammahuM diyyaS nariM namazzurihkA mamI. ihalludy dammahum diyyaS/ kap itayah iK ). S. A( doouaM

40. امام آخر الزمان، ميران سيد محمد جانپورى، زندگى مهدى موعود عجل اللّه تعالى فرجه، سيد محمّد يداللهى.

. greblhoK. E’doirep abyahG- erp eht ni ytinummoc dna mamI

41. امام و جامعه در دوران پيش از غيبت، كهلبرگ.

. / aynokiser nad idhaM mamI [1982], atrakaruS aigoloehT agabmeL: [atrakarus]: detaerC/ dehsilbuP. p 56: noitpircseD

42. حضرت امام مهدى عجل اللّه تعالى فرجه وaynokiser ، منصورى اركان الدين، سوراكارتا، سوراكارتا تئولوجياليمباگا، 1982، 56 صفحه.

naciremA, amayukuF. F, iurzaM. A ilA, yrotsih fo dne eht dna malsI s’amayukuF(. 535- 512. pp, 1993, vi 10, secneicS laicoS cimalsI fo lanruoJ ). ‘ yrotsih fo dne’eht no siseht

43. اسلام و پايان تاريخ، على مزروعى؛ فوكويامااف، نشريه آمريكايى علوم اجتماعى اسلامى، 4/ 10، 1993، ص 512- 535، نظريه فوكوياما در مورد پايان تاريخ.

naijaK, amayukuF. F, iurzaM. A ilA, yrotsih fo dne eht dna malsI fo dne’eht no siseht s’amayukuF(. 27- 1. pp 1993, ii 11, aisyalaM ). ‘ yrotsih

44. اسلام و پايان تاريخ، على مزروعى؛ فوكويامااف؛ كاجيان مالزى، 2/ 11، 1993، ص 1- 27، نظريه فوكوياما در مورد پايان تاريخ.

, naduS eht ni tlover- idhaM eht: rewop fo noitamitigil eht dna malsI rehcstueD. IXX, damhA dammahuM idhaM- la, sreteP. R. nileB ni 1980 … gatnetsilatneirO

45. اسلام و مشروعيت قدرت: شورش مهدى در سودان، پيترز، آر …؛ المهدى محمد احمد، شرق‏شناسى آلمان برلين، 1980.

zizaludbA/ msii’hS revlewt ni idhaM fo aedi eht: msinaissem cimalsI kroY weN fo ytisrevinU etatS: ynablA.- 1942 lanidehcaS niessuhludbA. p 230, x. 1981 c, sserP

46. منجى‏گرايى اسلامى: مهدويّت در شيعه اماميه، ساشادينا عبد العزيز عبد الحسين (1942) آلبانى، سانى، 1981، 230 صفحه.

eht fo drocer a sa htidahA citpylacopa: emit fo dne eht eb tsum tI, llebpmaC, seirutnec tsrif tnelubrut eht ot snoitcaer s’ytinummoc cimalsI 1998, iii 9, sretnuocnE laveideM tehporP eht, dammahuM, ardnaS. 187- 178. pp

47. بايد آخر الزمان باشد: احاديث مكاشفه‏اى به عنوان سندى از عكس العمل جامعه اسلامى به قرن متلاطم اوليه، ساندراكمبل، مباحث نبوّت دوران ميانى، 4، 1998، ص 178- 187.

 

 

پی نوشت:

[1] ( 1). البداية و النهاية/ ج 11/ ص 7؛ تهذيب التهذيب/ ج 3/ ص 75.
[2] ( 2). رجال نجاشى/ ص 307؛ معالم العلماء/ ص 90؛ هدية العارفين/ ج 1/ ص 817.
[3] ( 3). پيشين.
[4] ( 4). پيشين.
[5] ( 5). پيشين.
[6] ( 6). پيشين.
[7] ( 7). رجال نجاشى/ ص 19؛ قاموس الرجال/ ج 3/ ص 355؛ معجم رجال الحديث/ ج 18/ ص 99.
[8] ( 8). رجال نجاشى/ ص 37؛ قاموس الرجال/ ج 3/ ص 193.
[9] ( 9). فهرست ابن نديم/ ص 223؛ معجم الادباء/ ج 18، ص 11.
[10] ( 10). رجال نجاشى/ ص 255.
[11] ( 1). پيشين.
[12] ( 2). رجال نجاشى/ ص 256.
[13] ( 3). الفهرست/ شيخ طوسى/ ص 81.
[14] ( 4). رجال نجاشى/ ص 280؛ رجال طوسى/ ص 384.
[15] ( 5). رجال نجاشى/ ص 259.
[16] ( 6). الفهرست/ شيخ طوسى/ ص 30؛ رجال نجاشى/ ص 32.
[17] ( 7). رجال نجاشى/ ص 220؛ الفهرست/ شيخ طوسى/ ص 132.
[18] ( 8). پيشين.
[19] ( 9). رجال نجاشى/ ص 257.
[20] ( 10). ر. ك( 18).
[21] ( 11). ر. ك( 18).
[22] ( 12). ر. ك( 18).
[23] ( 13). رجال نجاشى/ ص 253.
[24] ( 14). رجال نجاشى/ ص 19.
[25] ( 1). ر. ك( 8).
[26] ( 2). ر. ك( 2).
[27] ( 3). ر. ك( 24).
[28] ( 4). رجال نجاشى/ ص 36.
[29] (*). فقيه كبير مرحوم احمد بن محمد معروف به مقدس اردبيلى( م 993 ه) در كتاب وزين كلامى خود« حديقة الشيعة» كه به زبان پارسى نگاشته چهل حديث« ابو نعيم» را ترجمه و ذكر كرده است. ر. ك:

حديقة الشيعة/ صص 717- 725.
[30] ( 1)."espylacopA ” هريك از كتاب‏هاى كهن يهود و مسيحيان از سه قرن پيش از ميلاد، تا دو قرن پس از ميلاد شكست نهايى بدى و پيروزى نيكى را نويد مى‏دادند، پيش‏گويى پيامبرانه و مكاشفه.
[31] ( 1)."muinnellim “( الهيات مسيحى) دوران هزار ساله‏اى كه حضرت عيسى عليه السّلام بر جهان حكومت خواهد كرد.
[32] ( 1). آرماگدون: جايى كه واپسين نبرد بين نيكى و بدى روى مى‏دهد و به روز محشر منتهى مى‏شود.
[33] ( 1)."haissem ” در مذهب يهود، همان نجات‏دهنده قوم يهود است كه انتظارش را دارند. ناجى موعود« در مسيحيت» عيسى مسيح عليه السّلام بوده وsaissem هم مى‏گويند."haissem ” باm كوچك؛ به معناى ناجى( نجات‏دهنده) است.

منابع و مآخذ:

- شبكه اينترنت‏

- ايندكس اسلاميكوس‏

- كتاب‏خانه كنگره آمريكا

- كتاب‏خانه بريتانيا

- كتاب‏خانه دانشگاه ادينبورگ‏

- كتاب‏خانه ويرگو

- كتاب‏خانه ويرجينيا

- كتاب‏خانه دانشگاه مينروا[1]

عميدى، ثامر هاشم حبيب، در انتظار ققنوس: كاوشى در قلمرو موعود شناسى و مهدى باورى، 1جلد، موسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى (ره)، مركز انتشارات - تهران (ايران)، چاپ: 6، 1387 ه.ش.

 موسسه فرهنگى انتظار نور، گفتمان مهدويت: سخنرانى و مقاله‏هاى گفتمان چهارم، 1جلد، بوستان كتاب قم (انتشارات دفتر تبليغات اسلامى حوزه علميه قم) - قم (ايران)، چاپ: 4، 1387 ه.ش.